March 2023 archive

«Ուսումնական գարուն» նախագիծ

Ես իմ արձակուրդները անցկացնում եմ Սևանում։ Այնտեղ շատ սիրուն է, բայց ոչ այնքան տաք, քան Երևանում։

Սևանա լճի մասին

Սևանա լիճը գտնվում է Հայկական լեռնաշխարհի հյուսիս-արևելյան մասում, Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզում, մայրաքաղաք Երևանից 60 կմ դեպի հյուսիս-արևելք։ Վանա և Ուրմիա լճերի հետ միասին Սևանա լիճը հանդիսանում է հայկական հինավուրց աշխարհի պատմական Մեծ Հայք կոչվող թագավորության երեք խոշոր լճերից մեկը: Վանա և Սևանա լճերը միասին կոչվել են Հայկական Թագավորության «կապույտ աչքեր»: Սևանա լիճը գտնվում է ծովի մակարդակից մոտ 1900 մ բարձրության վրա: Սևանա լիճը շրջապատված է Վարդենիսի, Գեղամա, Փամբակի, Արեգունի և Սևանի լեռնաշղթաներով։ Նորատուս և Արտանիշ հրվանդանների միջև ձգված ստորջրյա պատնեշով` Շորժայի թմբով, լիճը բաժանված է Մեծ Սևանի և Փոքր Սևանի: Լճի հյուսիս-արևմտյան մասում գտնվում է Սևանի թերակղզին իր հռչակավոր վանքերով ու խաչքարերով։

Սևանը Հայաստանի Հանրապետության միակ լիճն է, որը դասվում է խոշոր լճերի շարքին: Այն աշխարհի մեծ, բարձր-լեռնային, քաղցրահամ լճերից է: Այս երեք հատկանիշների միասնության պատճառով լիճը իսկապես հանդիսանում է տարածաշրջանի և մեր մոլորակի եզակի, ուշագրավ երևույթներից: Սևանա լիճը լեռների միջև տեղակայված մի մարգարիտ է, որը հանդիսանում է Հայկական լեռնաշխարհի յուրահատուկ ու ամենատպավորիչ գանձը։

Սևանի մասին փոքր պատմություն

Ըստ բազմաթիվ երկրաբանների տեսությունների՝ Սևանա լիճն ունի հրաբխային ծագում։ Լիճն առաջացել է այն բանից հետո, երբ հրաբխային լավան փակել է Հրազդան գետի երեք հոսքերը։ Դա հսկայական լողավազան է ձևավորել: Աստիճանաբար այս ավազանը լցվեց ջրով և այս կերպ ձևավորվեց Սևանը։ Ենթադրվում է, որ Սևանը մոտ 1 միլիոն տարեկան է։


Սևանի «ճայերը» զբոսաշրջիկներին կօգնեն գտնել քաղաքի տեսարժան վայրերը | Լրագիր

Մարտ ամսվա մաթեմատիկայի հաշվետվություն

  • Բլոգումդ ունե՞ս մաթեմատիկա բաժին։
    Այո
  • Պարտաճանաչ կատարե՞լ և բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնում տեղադրե՞լ ես մաթեմատիկայի բոլոր առաջադրանքներն ու նախագծերը։ Տեղադրիր բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնի հղումը։
    Այո, ահա բաժինը
  • Մասնակցե՞լ ես «Ձոն ստուգատես/Գարնանամուտ» նախագծին։ Տեղադրիր նախագծի արդյունքի հղումը։
    Այո, ահա հղումը
  • Մասնակցե՞լ ես «Կոտորակները կենցաղում» նախագծին։ Տեղադրիր նախագծի արդյունքի հղումը։
    Այո, ահա հղումը
  • Կատարե՞լ ես մաթեմատիկայի ինքնաստուգումը։ Տեղադրիր արդյունքի հղումը։
    Այո ահա հղումնները, Իմ ինքնաստուգման արդյունքը, ԻՄ ԻՆՔՆԱՍՏՈՒԳՄԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ
  • Մասնակցե՞լ ես մաթեմատիկայի փետրվար  ամսվա  ֆլեշմոբին։
    Այո, մասնակցել եմ
  • Սովորաբար մաթեմատիկայի ֆլեշմոբի ո՞ր մակարդակներն ես կատարում։
    Առաջի երկրորդ մակարդակները
  • Ո՞ւմ հետ ես հիմնականում քննարկում ֆլեշմոբիդ առաջադրանքները։

Իմ մայրիկի և հայրիկի հետ։

Ձոն ստուգատես/Գարնանամուտ և ԻՄ ԿԱԶՄԱԾ ԽԱՉԲԱՌԸ

Ձոն ստուգատես/Գարնանամուտ




Օգտվելով   այս  աղյուսակից   լուծեք  խաչբառը․

Հորիզոնական

  • Զամբյուղում  կան երկու գույնի վարդեր։ Առանց նայելու

ամենաքիչը քանի՞ վարդ  վերցնելով՝ կարելի է համոզված լինել, որ  կունենանք գոնե երկու միագույն վարդ։

2+ 1 =3   = Գ

  • Ո՞ր բնական թվին է հավասար այն կոտորակը, որի համարիչն  ու  հայտարարը  իրար  հավասար են։ 
    1 = Ա
  • Գտիր  ամենափոքր   քառանիշ   թվի   հնգապատիկը։ 
    5000 = Ր

  • Պուրակում    երփներանգ  ծաղիկների    1/4  մասը  հավասար է
    ամենափոքր եռանիշ թվին։    Քանի՞ ծաղիկ  կար պուրակում։
    400 = Ն
  • Գտիր ամենամեծ միանիշ թվի 1/9  մասը։ 
    1 = Ա
  • Մայրության տոնին ընդառաջ Տիգրանն ու իր եղաբայրը  որոշեցին  մայրկին    միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  1600  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  նրա  եղբայրը,  եթե    Տիգրանը նրանից  3  անգամ շատ գումար ուներ։
    400 = Ն
  • Ո՞րն է  16 թվի ամենափոքր բաժանարարը։
    1= Ա
  • Գտիր 30 թվի ամենամեծ բաժանարարի տասնապատիկը։
    30×10 = 300= Յ
  •   Եթե Դավիթի  տնկած կակաչների  քանակը եռապատկեք, արդյունքը  ավելացնեք 40-ով, կստանաք ամենափոքր եռանիշ թիվը։  Քանի՞ կակաչ էր տնկել Դավիթը։
    20 = Ի
  • Գտիր  400-ի ամենափոքր բազմապատիկը։
    400×1=400 = Ն

Ուղղահայաց

  • Ո՞ր   16000-ի   1/4 մասը։
    4000
  • Գտիր  599-ի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։  
    600
  • Ն
  • Գտիր  8000 և 1600 թվերի քանորդը։
    5  
  • Գտիր  2000 թվի  5/2  մասը։
    5000



Իմ կազմած խաչբառը



Առանց նայելու
ամենաքիչը քանի՞ վարդ  վերցնելով՝ կարելի է համոզված լինել, որ  կունենանք գոնե երկու միագույն վարդ։
2+ 1 =3   = Գ

Որն է ամենափոքր բնական թիվը։
1 = Ա

Գտիր՝ այն թիվը, որը 24 – ի բաժանելիս ստացվում է 208 և 8 մնացորդ։
208 x 24 + 8 = 5000 = Ր

Գտիրր՝ 200 – ի կրկնապատիկը։

200x 2 = 400= Ն
Ո՞ր բնական թվին է հավասար այն կոտորակը, որի համարիչն  ու  հայտարարը  իրար  հավասար են։ 
1 = Ա
       Գտիր  400-ի ամենափոքր բազմապատիկը։
400×1=400 = Ն

  Գտիր ամենամեծ միանիշ թվի 1/9  մասը։ 
1 = Ա

     Գտիր 30 թվի ամենամեծ բաժանարարի տասնապատիկը։
30×10 = 300= Յ

Գտիր 10 – ի կրկնապատիկը։
10×2 = 20 = Ի

Ո՞րն է 240000 և 600 թվերի քանորդը։

240000 : 600 = 400 = Ն


Ուղղահայաց

Օ

Գտիր՝ 1000 – ի հնգապատիկը։
1000 x 5 = 5000

Տերևի ծնունդը

Բողբոջի միջից դուրս եկավ ընկուզենու փոքրիկ, սրտաձև առաջին տերևը։ Ոչ ոք չդիմավորեց , ոչ ոք ուրախության ճիչ չարձակեց նրա ծննդյան առիթով։ Կարծես այգում որևէ փոփոխություն չէր եղել։ Միայն մայր ընկուզենին թեթևակի  սարսռաց և հազիվ լսելի շշունջով ողջունեց իր անդրանիկ որդու ծնունդը։ Նորածին տերևն աչքերը լայն բացած՝ սկսեց նայել շուրջը։ Երկինքն ամպամած էր։ Փչում էր սառնաշունչ քամին։ Մռայլ երկնքից թափվում էին անձրևի խոշոր կաթիլները։ Տերևը դողաց, վախեցավ և սոսկալի մենակություն զգաց։ Որդու տագնապին անմիջապես արձագանքեց մայր ընկուզենին և ասաց․

-Մի՛ հուսահատվիր, որդի՛ս, դու դեռ կտեսնես աշխարհի գեղեցկությունն ու կհմայվես նրանով։

Առաջադրանքներ

  1. Գրի՛ր տեքստում ընդգծված բառերի հոմանիշները։
    Անդրանիկ – առջինեկ
    մռայլ – Խոժոռ
    խոշոր – մեծ
  2. Տեքստից դո՛ւրս գրիր կոչական ունեցող նախադասությունը։ Փոփոխիր այնպես, որ կոչականը դառնա վերջադաս։
    -Մի՛ հուսահատվիր, դու դեռ կտեսնես աշխարհի գեղեցկությունն ու կհմայվես նրանով որդի՝ս։
  3. Դո՛ւրս գրիր երկու վերջածանցավոր բառ։ Այդ ածանցներով կազմի՛ր մեկական նոր բառ։
    Ուրախության – խաղաղություն
    Փոքրիկ – սիրունիկ
  4. Տեքստից դո՛ւրս գրիր յոթերորդ նախադասությունը և համառոտի՛ր։

Փչում էր սառնաշունչ քամին։

Փչում էր քամին։

Թեսթ 3

Ջանի Ռոդարի
Ջելսոմինոյի արկածները

Մի ան□ամ առավոտյան Ջելսոմինոն գնաց իրենց պարտեզն ու տեսավ՝  բոլոր տանձերը հասել են: Տանձերը, ախր, միշտ այդպես են. ոչ ոքի ոչինչ չեն ասում, բայց իրենց համար հասնում են, և մի գեղեցիկ օր էլ տեսնում ես՝արդեն հասել են, ու եկել է քաղելու ժամանակը:

«Ափսոս, որ սանդուղք չեմ վերցրել հետս,- մտածեց Ջելսոմինոն: – Արի գնամ, տանից սանդուղք բերեմ ու մի հատ էլ երկար ձող՝ վերևի ճյուղերից տանձը թափ տալու համար»:

Բայց այդ պահին  նրա գլխում մի ուրիշ միտք ծագեց, ավելի ճիշտ՝ մի փոքր քմահաճույք. «Իսկ եթե օգտվեմ իմ ձայնի՞ց»:

Եվ, այսպես որոշելով, նա կանգնեց ծառի տակ ու ոչ կատակ, ոչ լուրջ ճչաց.

  • Է՜յ, տանձեր, հապա մի ցած թափվեք:

«Թը՛փ-թը՛փ-թը՛փ»,- պատասխանեցին տանձերը՝ անձրևի նման ցած թափվելով:

Ջելսոմինոն մոտեցավ մյուս ծառին և նույն բանը կրկնեց: Ամեն անգամ, երբ նա գոռում էր՝ «թափվե՛ք», տանձերը ճյուղերից այնպես էին պոկվում, կարծես հենց դրան էին սպասում:

Ջելսոմինոն շատ ուրախ էր դրա համար:

«Այսպես ես ահագին ուժ կխնայեմ,- խորհում էր նա,- ափսոս, որ առաջ չէի մտածել այս մասին»:

Մինչ Ջելսոմինոն շրջում էր իր պարտեզում ու այդ ձևով հավաքում տանձերը, հարևան արտում քաղհան անող մի գյուղացի տեսավ նրան: Նա տրորեց աչքերը, քիթը կսմթեց և, եր□ համոզվեց, որ տեսածը երազ չէ, վազեց կնոջ մոտ.

  • Գնա, մի տես ̀ ինչ է կատարվում,- դողալով ասաց նա կնոջը,- ես համոզված եմ, որ Ջելսոմինոն չար վհուկ է:
  • Ի՜նչ ես ասում. նա բարի, սուր□ ոգի է:

Մինչ այդ ամուսինները բավական խաղաղ էին  ապրել, բայց այստեղ նրանք կպան իրար: Հանկարծ ամուսնու գլխում մի միտք ծագեց.<<Արի հարևաններին կանչենք: Թող նրանք էլ նայեն Ջելսոմինոյին, տեսնենք ̀ ի՞նչ կասեն>>:

Հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ կնոջը: Նա դեմ չէր մի ավելոր□ անգամ շաղակրատելու հնարավորություն ստանալուն, դրա համար էլ մի ակնթարթում անհետացավ:

Դեռ արևը մայր չէր մտել, երբ ամբողջ շրջակայքն իմացավ պատահածի մասին: Բնակիչները բաժանվել էին երկու մասի: Մի մասը պնդում էր, թե Ջելսոմինոն բարի ոգի է, իսկ մյուսներն ապացուցում էին, թե նա չար կախարդ է:

  1. Տեքստի  4  բառերում  տառի փոխարեն  վանդակ  է  դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը ̀  լարացնելով բաց թողած տառերը: 
    Երբ,անգամ, սուրբ,ավելորդ
  1. Բնագրից դու՛րս գրիր չորս  բարդ բառ,  բաժանի՛ր բաղադրիչների:

Քմահաճույք–քիմ+հաճույք

Քաղհան-քաղ+հանել

  1. Տեքստից  դու՛րս  գրիր տրված բառերի հոմանիշները.

ա/ աստիճան-սանդուղք

բ/ սիրուն-գեղեցիկ

գ/ բղավել-գոռալ

դ/ դաշտ-արահետ

  1. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

ա/ քաղհան – բարդ  

բ/ չար – պարզ

գ/ երազ  – ածանցավոր

դ/տանձ – պարզ

  1. Տեքստում հանդիպող հետևյալ բառերից ո՞րն է գործածված եզակի թվով.  

ա/հարևան
բ/ ճյուղ

գ/ ծառ

դ/ամուսին

  1. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված: 

ա/ պարտեզ – գոյական

բ/ տանձ – գոյական    

գ/ առավոտյան -գոյական         

դ/  միտք – գոյական

  1. Տեքստից ընտրի՛ր չորս  բառ (ոչ բայ) և դարձրու՛  բայեր:
    Ուրախնալ, մտածել, Տեքստից ընտրի՛ր չորս  բառ (ոչ բայ) և դարձրու՛  բայեր:
    Ուրախնալ, կատակել, մտածել, լրջանալ։
  1. Որ՞ն է տրված  նախադասության ենթական.
    Ջելսոմինոն մոտեցավ մյուս ծառին:  
  1. Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ կնոջը:

«Իսկ եթե օգտվեմ իմ ձայնի՞ց»:

  1. Կետադրի՛ր տեքստում ընդգծված  նախադասությունը:
    Դեռ արևը մայր չէր մտել, երբ ամբողջ շրջակայքն իմացավ պատահածի մասին:
  1. Դո՛ւրս գրիր Ջելսոմինոյին բնութագրող արտահայտություններ: 

Չար կախարդ ,բարի ոգի

  1. Ո՞րն էր Ջելսոմինոյի հիմնական նպատակը.   

ա/ ահագին ուժ խնայելը

բ/ բարձր ձայն ունենալը

գ/ ճյուղերից տանձեր թափելը

դ / սանդուղք բերելը

  1. Ի՞նչ միտք ծագեց Ջելսոմինոյի մտքում:  
    Ջելսոմինոնը մտածեց, որ կարելի է օգտվել իր ձայնից։
  1. Ինչո՞ւ էր բնակիչների մի մասը Ջելսոմինոյին համարում չար վհուկ, մյուս մասը՝ բարի ոգի: 
    Որովհետև Ջելսոմինոնը կարող էր իր ձայնով տանձերը ծառից թափել։
  1. Ինչո՞ւ հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ գյուղացու կնոջը: 

Հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ գյուղացու կնոջը, որովհետև նա շատ էր սիրում խոսել։

Վահագն Վիշապաքաղի արձանի մասին

«Վահագն Վիշապաքաղը» Երևան քաղաքի ամենահայտնի հուշարձաններից է: Արձանը կերտվել է 1964 թ.: 1969 թ. տեղադրել են Լենինի /այժմ` Մաշտոցի/ պողոտայում: 1970-ական թթ. կեսերին որոշ ժամանակ արձանը տեղադրված է եղել «Մոսկվա» կինոթատրոնի մոտ` Նկարչի տան հարևանությամբ: Այժմ գտնվում է Ծովակալ Իսակովի պողոտայի և Սեբաստիա փողոցի խաչմերուկում:

Վահագնը հայկական դիցաբանության մեջ եղել է հաղթանակի, քաջության և ռազմի գերագույն Աստվածը, որոշ ավանդազրույցներում նաև` արեգակի Աստված: Ըստ առասպելաբանության` կենսատու լույսը մարմնավորող Վահագնը, որպես քաջ որսորդ, մարտնչում է խավարի և չար ուժերը մարմնավորող վիշապների դեմ, որի համար նրան տրվել է Վիշապաքաղ մականունը: Հայոց Մասիս, Արագած, Արեգունի և այլ բարձր լեռները դիտվել են որպես Վահագնի սրբազան կայաններ: Վահագնի գլխավոր տաճարը կամ մեհյանը եղել է Տարոն գավառի Քարքե լեռան լանջին: Տաճարում դրվել է Վահագնի մեծ անդրին, կից սրահներում` Աստղիկ դիցուհու և Անահիտ դիցամոր անդրիները: Վահագնի հարսնացուն ջրի, սիրո ու գեղեցկության աստվածուհի Աստղիկն էր, որի սրահը կոչվել է «Վահագնի սենյակ»: Քրիստոնեության ընդունումից հետո Վահագնի գլխավոր տաճարի տեղում հիմնվել է հայոց առաջին մայր եկեղեցին: Հայոց տոմարում Վահագնի անունով կոչվել է ամսվա 27-րդ օրը:

«Վահագն Վիշապաքաղ» արձանի քանդակագործը Կառլեն Նուրիջանյանն է: Արձանի նյութը կոփածո պղինձ է, քանդակի բարձրութունը 3,5 մ է, քաշը` մոտ 400կգ:

Թեմա՝ Թվի մաս գտնելը և թվի գտնելը, երբ հայտնի է նրա մասը/մաս 2

Գտիր այն թիվը, որի

 1/6 մասը 20 է:
20:1×6 = 120

1/25 մասը 4 է:
4:1×25= 100

 1/100 մասը 6 է:
6:1×100 = 600

 1/9 մասը 1 է:
1:1×9 = 9

 1/15 մասը 30  է:
30:1×15= 450

 1/3 մասը 164 է:
164:1×3 = 492

1/8  մասը  3000  է: 
3000:1×8= 24000

1/16 մասը 15 է։

15:1×16 = 240
1/19 մասը 24 է։
24:1×19=456

1/17 մասը 105 է։
105:1×17 = 1785

1/101 մասը 14 է։
14:1×101=1414

2․Գտիր այն թիվը, որի

2/7  մասը 20 է:
20:2×7 = 70

3/8  մասը 12 է:
12:3×8= 32

 4/9 մասը 24 է:
24:4×9= 54

3/12  մասը 1 է:
1:3×12=1×12:3=4

 2/3 մասը 30  է:
30:2×3 = 45

 4/25 մասը 16 է:
16:4×25 = 100

 3/10 մասը  6000  է: 
6000:3×10 = 20000

4/9 մասը 240 է։
240:4×9 = 540

4/15 մասը 28 է։
28:4×15 =105

3/7 մասը 210 է։
210:3×7=490

3․Գտիր թվի նշված մասը


60-ի   5/6 մասը
60:6×5 =50

720-ի  2/9 մասը
720:9×2= 160

4500-ի  3/5 մասը
4500:5×3 = 2700

9000-ի  2/5  մասը
9000:5×2= 3600

1800-ի 2/9 մասը։
1800 : 2 x 9 = 400

48400-ի 3/4 մասը:
48400:4×3=36300

72500-ի 3/10 մասը:
72500:10×3= 21750

2550-ի 4/5 մասը:
2550:5×4=2040

Весна

Я люблю весеннее чириканье воробьёв. Когда солнышко пригревает землю, на крышах домов, на деревьях, возле луж начинают громко чирикать воробьи. Под крышей каменного или деревянного дома они устраивают свои гнёзда. Птенцов своих воробьи старательно кормят и храбро защищают от опасности. Человека воробьи не боятся, прыгают под ногами прохожих, смело скачут по улицам, по которым проезжают машины. Поймать воробья — дело нелёгкое. Приметливые, умные и осторожные, они редко попадают в лапы кошек, потому что быстро замечают
опасность.

Вопросы

Как воробьи встречают приход весны?
Они встречают весну чириканьем
Где воробьи устраивают свои гнёзда?
На крышах домов, на деревьях.
Как воробьи относятся к своим птенцам?
Птенцов своих воробьи старательно кормят и храбро защищают от опасности

Множественное число
кто? мы вы они
кого? нас вас их
кому? нам вам им
кого? нас вас их
кем? нами вами ими
о ком? о нас о вас о них

Составь предложения / мы, вы, они, нас, вас, их, о нас, нам, вам, /.

Например: Мы вчера ходили в кино.

Мы ходили в гость.

Вы пойдете в парк.

Они пригласили нас в гости.
Нас пригласили в классный отель.
Вас очень любят.
Их пригласили в кино.
О нас говорили что – то хорошее.
Нам подарили подарки.
Вам дали новый шанс.


1 2 3 4