Ժամանակով մի քաղաք է եղել՝ Նուկիմ անունով: Անունը կա, բայց տեղը մինչև հիմա հայտնի չէ: Այս քաղաքը ցուրտ է եղել՝ երկու ձմեռ, մի ամառ: Մի օր ժողովուրդը հարայ-հրոցով հավաքվում, ափ է առնում քաղաքի առաջավոր մարդկանց դռները.
-Էս քաղաքում էլ ապրել չի լինի, սառանք, ախպեր, սառանք: Ելեք պատգամ գնացեք թագավորի մոտ, գնացեք, թագավորին ասեք, թե որ երկու ամառ, մեկ ձմեռ չանի՝ մենք էս քաղաքում է՜լ մնացողը չենք:
– Ժողովրդի կամքը սուրբ է, – ասում են առաջնորդները, որ քաղաքի խելոքներն են լինում, խորհրդի են նստում և որոշում թագավորի մոտ գնալ խնդրելու և, թագավորի սիրտը շահելու համար էլ մի քսակ ոսկի նվեր են տանում ժողովրդի կողմից: Շինում են մի երկար նիզակ, նիզակի ծայրից կախում են քսակը և «թագավոր, որտեղ ես, գալիս ենք քեզ մոտ», ասում են քաղաքի առաջավորներն ու ճամփա ընկնում:
Մի ավանի միջով անցնելիս, տեսնում են խանութպանի մեկը կրակի բոցի պես մի բան է ծախում: Դրա տեսքը շատ է հրապուրում Նուկիմ քաղաքի պատգամավորներին:
– Էտ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր, – հարցնում են նրանք:
– Տաքդեղ, – պատասխանում է խանութպանը:
Առաջին անգամն են տեսնում տաքդեղը, առաջին անգամն են լսում տաքդեղ անունը:
-Ուտելու բա՞ն է, – հարցնում են նրան:
– Ուտելու բան է, բա ո՜նց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Որ էդպես է, մի կշեռք էդ ասածիցդ տուր:
Ավագ պատգամավորը տաքդեղից մի հատ կծում է, բերանը մրմռում է, աչքերը արցունքոտվում են, նետում է մյուսին, սա էլ մի կտոր կծում է, նետում է մյուսին: Էսպես մինչև վերջին պատգամավորը: Բերանները մրմռալով, աչքերը արցունքոտելով, խանութպանին հայհոյելով՝ շարունակում են ճանապարհը: Մի ուրիշ ավանով անցնելիս տեսնում են խանութպանի առաջ սալաների վրա դարսված… չեն իմանում ինչ:
– Էդ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր:
– Խաղող:
Առաջին անգամն են տեսնում խաղողը, առաջին անգամն են լսում խաղողի անունը:
– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:
– Էն էլ ո՜նց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Դե, մի կշեռք տո՛ւր:
Վճարում են, առնում, ուտում, համը բերաններն է մնում: Շրթունքները լիզելով, խանութպանին օրհնելով` շարունակում են ճանապարհը:
Մի ուրիշ ավանով անցնելիս տեսնում են խանութպանի մոտ կտոր-կտոր ճերմակ բաներ:
– Էդ ի՞նչ ես ծախում:
– Շաքար:
Շաքա՞ր….Ո՛չ տեսել էին, ո՛չ լսել:
– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:
– Էն էլ ո՜նց:
– Դե, մի կշեռք տո՛ւր:
Վճարում են, առնում, կռթկռթալով ուտում, համը բերաններն է մնում:
Գնում են, գնում, գիշերը վրա է հասնում: Նիզակը տնկում են գետնի մեջ, քսակով ոսկին ամրացնում նիզակին, իրենք պառկում են շուրջը, միամիտ քնում: Գողը ինչպե՞ս կարող է բարձրանալ վերև, նիզակի ծայրից կախված քսակը առնել, իսկի խելքի մոտ բա՞ն է:
Հակառակի պես գիշերը մի ճամփորդ է անցնում էդ տեղերով, տեսնում է մի տնկած ձողի շուրջը մարդիկ անուշ քնել են: Վեր է նայում` ձողի ծայրից բան է կախված: Վար է բերում ձողը, բաց անում քսակը, մեջը՝ դեղին ոսկի: Ոսկին դատարկում է իր խուրջինի մեջ, փոխարենը քսակի մեջ խիճ ու ավազ է լցնում, ձողը նորից կանգնեցնում:
Առավոտը Նուկիմ քաղաքի խելոքները շարունակում են իրենց ճանապարհը: Հարցնելով հասնում են թագավորանիստ քաղաքը: Գնում են, թագավորի դռանը կանգնում: Դռնապանը իմաց է տալիս պալատականներին, սրանք էլ թագավորին, թե Նուկիմ քաղաքից պատգամավոր են եկել: Թագավորը հրամայում է ներս կանչել նրանց:
Պատգամավորները թագավորին գլուխ են տալիս և բարև բռնած կանգնում են: Ավագ պատգամավորը քսակը մոտեցնում է թագավորին և ասում.
– Թագավո՛րն ապրած կենա, մենք Նուկիմ քաղաքի ժողովրդի կողմից ենք եկել խնդրանքով: Էս մի քսակ ոսկին էլ ժողովրդի կողմից քեզ նվեր ենք բերել: Մեր քաղաքը շատ ցուրտ քաղաք է. երկու ձմեռ, մեկ ամառ: Թե որ երկու ամառ, մեկ ձմեռ չանես, էլ մեր քաղաքում մենք մնացողը չենք, լավ իմացած լինես:
Մյուս պատգամավորները գլխով հաստատում են նրա ասածը:
Թագավորի գանձապահը, որ վերցրել էր քսակը, թագավորի ականջին փսփսում է, թե ոսկու տեղ խիճ ու ավազ է:
Թագավորը մտածում է` սրանք նպատակո՞վ են ոսկու տեղ խիճ ու ավազ բերել, թե՞ միամիտ սրտով: Փորձելու համար հրամայում է` նրանց առաջ մի մատուցարան սև սալոր դնեն` սև բոլոճների հետ խառը: Պատգամավորները վրա են պրծնում. ավագ պատգամավորն ասում է.
– Տղե՛րք, առաջ ոտավորն ուտենք` չփախչեն, անոտը մեր ծառան է:
Թագավորը տեսնում է նրանց խելքի չափը և դառնալով նրանց` ասում է.
– Գնացե՛ք ձեր տները, մինչև տեղ հասնեք, մեկ էլ ամառը եկած կլինի:
– Թախտիդ հաստատ մնաս, – ասում են պատգամավորները և ուրախ-զվարթ վերադառնում են իրենց քաղաքը:
Ստեղծագործական աշխատանք
Իսկ հետո ի՞նչ եղավ․․
Փորձի՛ր հեքիաթի համար նոր ավարտ հորինել։
Եվ սկսվեց գարունը, գարունից հետո՝ ամառը, ամառվաից հետո՝ աշունը և հետո ձմեռը։ Քաղաքի բնակիչնրը շատ ուրախացան և այլևս ել չէին կռվում։
Առաջադրանքներ
Բացատրի՛ր ընդգծված արտահայտությունները։ Ափ է առնում- ձեռքն առնել Խորհրդի են նստում – հավաքվում են և ինչ, որմի բան քննարկում Վար է բերում – իջացնել Գլուխ են տալիս-գլխով բարև տալ Վրա են պրծնում -Հարձակվել
Տեքստից դո՛ւրս գրիր բարդ բառեր։ Խանութպան, տաքդեղ, դռնապանը,
Բնութագրի՛ր Նուկիմ քաղաքի բնակիչներին։ Նուկիմ քաղաքի բնակիչները անխելք էին և տարօրինակ։
Բնութագրի՛ր թագավորին։ Թագավորը խելացի էր և խորամանկ։
Դո՛ւրս գրիր թագավորին բնորոշող հատվածը։ Թագավորը մտածում է` սրանք նպատակո՞վ են ոսկու տեղ խիճ ու ավազ բերել, թե՞ միամիտ սրտով: Փորձելու համար հրամայում է` նրանց առաջ մի մատուցարան սև սալոր դնեն` սև բոլոջների հետ խառը:
Մանրամասն նկարագրի՛ր Նուկիմ քաղաքը։ Ինչպիսի՞ն կլինի նրանց շուկան, դպրոցը, տները, փողոցները։ Շուկայում ինչե՞ր են վաճառում և այլն․․․
Նուկիմ քաղաքը շատ տարօրինակ քաղաք էր։Նրանց մոտ ոչ թե ձմեռ,գարուն,ամառ, աշուն էր , այլ` երկու ձմեռ մի ամառ։
Խորհո՛ւրդ տուր նուկիմցիներին։
Ես նուկիմցիներին խորհուրդ կտամ խելացի լինել ամեն մեկի խոսքին չհավատալ և միամիտ չլինել։
Ի՞նչ է սովորեցնում այս հեքիաթը։ Ես այս հեքիաթից սովորեցի, որ պետք չէ միամիտ լինել և ամեն մեկի խոսքին հավատալ։
Հեքիաթը ինչպե՞ս կվերնագրես։ Ես կվերնագրեի “Մեկ հատ աշուն և երկու ձմեռ”։
Պարտաճանաչ կատարե՞լ և բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնում տեղադրե՞լ ես մաթեմատիկայի բոլոր առաջադրանքներն ու նախագծերը։ Այո Տեղադրիր բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնի հղումը։ Սհա մաթեմատիկա բաժինի հղումը
Երբև է եղե՞լ ես Մատենադարանում կամ Հայաստանի պատմության թանգարանում: Եթե այո, ապա այնտեղ դու տեսել ես հին ձեռագրեր, նկարներ, իրեր: Այդ ամենը մեզ պատմում է մեզանից շատ առաջ ապրած մարդկանց, անցյալում տեղի ունեցած իրադարձությունների, ստեղծված արժեքների մասին: Այդ ամենը մեր պատմությունն է: Պատմությունն անվանում են ժողովրդի հիշողություն: Այդ հիշողության շնորհիվ մենք այսօր գիտենք, թե ինչպես են ապրել մեր նախնիները, ինչով ենք մենք նրանց նման կամ ինչով ենք տարբերվում: Գիտենք նաև, թե ինչ են ստեղծել, արարել կամ, ցավոք, կորուստներ ունեցել մեր նախնիները, ինչպես են պաշտպանել մեր հայրենիքը: Այդ ամենի մասին մեզ պատմում են մեր պատմիչների թողած ձեռագրերը, հին Նկարները, տարբեր զրույցները, առասպելները, ավանդությունները, պահպանված իրերը՝ զարդերը, զենքերը, դրամները, տարբեր շինությունները:
Պատմությունն օգնում է, որպեսզի սխալներ թույլ չտանք այսօր և ճիշտ կառուցենք մեր ապագան: Դրա համար բոլորս պետք է լավ իմանանք մեր պատմությունը և պահպանենք մեզ ժառանգություն հասած արժեքները: Հայ ժողովրդի համար պատմական մեծ արժեք ունի Պատմահայր Մովսես Խորենացու Հայոց պատմություն գիրքը: Այն ներկայացնում է մեր ազգի պատմությունը՝ անհիշելի ժամանակներից մինչև իր ապրած ժամանակը՝ 5-րդ դարը: Իսկ ի՞նչ է դարը: Երբ մենք խոսում ենք որևէ իրադարձության մասին, որը տեղի է ունեցել ոչ շատ հեռավոր անցյալում, ապա նշում ենք այդ իրադարձության տարեթիվը, օրինակ, մենք ասում ենք. Հայ մեծ գրող Հովհաննես Թումանյանը ծնվել Է 1869 թվականին կամ մարդն առաջին անգամ տիեզերք թռավ 1961 թվականք ապրիլի 12-ին: Մեզանից հարյուրավոր կամ հազարավոր տարիներ առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունների համար մենք ավելի հաճախ օգտագործում ենք դար և հազարամյակ բառերը: Մեկ դարը հարյուր տարին է: Հազարամյակը հազար տարին է կամ տասը դարը: Ինչպես աշխարհի շատ երկրներում, այնպես էլ մեր երկրում ընդունված է տարիների հաշվումը սկսել Հիսուս Քրիստոսի ծննդից։ Ըստ այդ հաշվարկի՝ այն բոլոր իրադարձությունները, որոնք կատարվել են նախքան Քրիստոսի ծնունդը, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից առաջ տեղի ունեցած: Իսկ այն ամենը, ինչ եղել է դրանից հետո, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած: Երբեմն գրքերում դու կարող ես հանդիպել մեր թվարկությունից առաջ (մ.թ.ա կամ մեր թվարկություն (մ.թ.) ձևերը : Օրինակ՝ հայոց արքա Տիգրան Մեծը գահ է բարձրացել Քրիստոսի ծննդից առաջ 95 թվականին, ինչը կրճատ նշվում Է Ք.ա. 95թ.: Իսկ Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած իրադարձությունների մասին խոսելիս հատուկ նշում չի կատարվում, այլ պարզապես գրվում է տարեթիվը: Օրինակ՝ 405 թվականին Մեսրոպ Մաշտոցը ստեղծեց հայոց այբուբենը:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Ի՞նչ է պատմությունը, և ինչո՞ւ է անհրաժեշտ այն լավ իմանալ: Պատմությունն օգնում է, որպեսզի սխալներ թույլ չտանք այսօր և ճիշտ կառուցենք մեր ապագան: Դրա համար բոլորս պետք է լավ իմանանք մեր պատմությունը և պահպանենք մեզ ժառանգություն հասած արժեքները:
2. Ւ՞նչ է դարը:
Մեկ դարը հարյուր տարի է
3. Ինչպե՞ս է ընդունված կատարել տարիների հաշվումը: Ինչպես աշխարհի շատ երկրներում, այնպես էլ մեր երկրում ընդունված է տարիների հաշվումը սկսել Հիսուս Քրիստոսի ծննդից։ Ըստ այդ հաշվարկի՝ այն բոլոր իրադարձությունները, որոնք կատարվել են նախքան Քրիստոսի ծնունդը, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից առաջ տեղի ունեցած: Իսկ այն ամենը, ինչ եղել է դրանից հետո, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած:
4. Դու ո՞րերորդ դարում ես ծնվել:
Ես ծնվել եմ 21-դր դարում
Լրացուցիչ աշխատանք
Որ դարին են պատկանում հետևյալ պատմական թվերը՝
66թ-1 դար 301թ-4 դար 2019թ- 21 դար 405թ-5 դար 451թ-5 դար 1031թ11 դար 1890թ-19 դար 1900թ-20 դար 678թ-7 դար 980թ-10 դար 760թ-8 դար 540թ-6 դար .:
В дверь вошло животное До того голодное: Съело веник и метлу, Съело коврик на полу, Занавеску на окне И картину на стене, Со стола слизнуло справку И опять пошло на травку.
Коза
Прочитай отрывок из книги «Секреты орфографии». О каком правиле в нём говорится? Есть в алфавите буква — ъ (твёрдый знак). Какую же работу он выполняет? Оказывается, твёрдый знак занимается подсказками: если в слове есть приставка, которая оканчивается на согласную, то перед буквами е, ё, я, ю ставится ъ. Например: съела, подъём, разъярённый, адъютант. Твёрдый знак называют разделительным: подсказчик разделяет приставки и корни.
Найдите «лишнее» слово в каждой группе слов. Запиши в два столбика, вставляя пропущенные буквы. Колосья, друзья, подъезд, вьюга. Съедобный, подъём, шьём, въезд. Коньки, пальцы, съел, тень, большой.
Вставь ъ или ь. Съедобные грибы, верные друзья, съёжился от мороза, быстрые ручьи, подъезд школы, объяснил задачу, съехал с горы, взъерошенный воробей, объявление в газете, смешные обезьянки, тёмной ночью, сильная вьюга.
С тремя любыми сочетаниями слов составь предложения. Запиши их. У меня есть верные друзья, я боюсь тёмной ночи, у меня есть смешные обезьянки.
Այս մայրցամաքը Աֆրիկա են անվանել հին հռոմեացիները՝ տեղաբնիկ «աֆարիկ» ցեղի անունով: Ըստ զբաղեցրած տարածքի՝ Աֆրիկան երկրագնդի երկրորդ մայրցամաքն է՝ Եվրասիայից հետո:
Սահարան աշխարհի ամենամեծ անապատն է:
Նեղոսն աշխարհի ամենաերկար գետն է:
Աֆրիկյան սավաննաներում բնակվում են ռնգեղջյուր, ընձուղտ, զեբր ու բորենի, կենդանիների արքան՝առյուծը և ցամաքային ամենախոշոր կենդանին՝ աֆրիկյան փիղը:
Ես աաշնանային արձակուրդներին գնացել էի իմ տատիկի տուն Սևան։
Սևանը Երևանից ավելի փոքր է Սևանում ավելի ցուրտ է քան Երևանում բայց նաև Սևանում կան շատ սիրուն և զարդարված տեղեր իսկ հայաստանի միակ մեծ լիճը գտնվում է Սևանում։
Այնտեղ շատ լավ ժամանակ եմ անցկացրել։
Սևանում շատ ցուրտ էր , բայց նաև շատ սիրուն։ Ես հավաքում էի սերմեր, որ բերեմ հետո մեր դպրոց; Սևանում ես գնացել էի շատ սիրուն անտառ։ Անտառում ես հավաքում էի ոսկե տերևներ, որ հետո կոլաժներ պատրաստեմ։ Նաև ես դիտել եմ տարբեր մուլտֆիլմեր և կարդացել եմ հանելուկների գրքեր։ Ես տեսել եմ Սևան քաղաքի կապույտ և մեծ մաքուր Սևանա լիճը։ Իսկ, որ ես գնացի Սևանից մեր տուն, այնտեղ ես իմ քույրիկի հետ նշեցի <<halloween>> տոնը։ Մենք առել էինք դդում ։ Իսկ հետո այդ դդումի վրա կտրել էինք աչքեր և դդումի մեջ դրել էինք մոմ։
Autumn is my favourite season. Autumn fills me with inspiration. I like to walk around the park and watch the surrounding nature. The leaves change their colors. First they are green, then orange-yellow and at the end bright yellow.
Answer the questions/Պատասխանել հարցերին
In what month does fall begin? a. August b. September c. December
What do many leaves do in the fall? a. They turn orange and yellow. b. They turn blue and pink. c. They turn purple and blue.
Which fruit grows the largest? a. an apple b. a honeydew melon c. a pumpkin
What is a good thing to put in a garden to keep birds away? a. a computer b. a scarecrow c. a bicycle
In many places, what happens in the fall? a. It gets darker earlier. b. It gets darker later. c. It gets dark at the same time.
Մենք աշնանային արձակուրտներին գնացինք Սևան։ Այնտեղ ցուրտ էր և շատ սիրուն։ Սևանում մենք գնացինք անտառ։ Անտառում շատ սիրուն էր, ծառերը կարմիր, դեղին, նարնջագույն էին։
Մենք նաև հեռվից տեսանք Սևանի շատ սիրուն տեսարան։ Ինձ շատ դուր եկավ Սևանում։
Սևանի մասին փոքր պատմություն
Ըստ բազմաթիվ երկրաբանների տեսությունների՝ Սևանա լիճն ունի հրաբխային ծագում։ Լիճն առաջացել է այն բանից հետո, երբ հրաբխային լավան փակել է Հրազդան գետի երեք հոսքերը։ Դա հսկայական լողավազան է ձևավորել: Աստիճանաբար այս ավազանը լցվեց ջրով և այս կերպ ձևավորվեց Սևանը։ Ենթադրվում է, որ Սևանը մոտ 1 միլիոն տարեկան է։
Մեր տնից ոչ այդքան հեռու գտնվում է Երևանի բուսաբանական այգին։
Բուսաբանական այգին մի հսկա համալիր է, որտեղ աշխարհի գրեթե բոլոր ծայրերից ներմուծում են բուսատեսակներ: Մենք ընտանիքով սիրում ենք այցելել այդ այգին աշնանը։ Այն մեծ նշանակություն ունի մեր մայրաքաղաքի համար: Եվ վերջապես այն նաև գիտական կենտրոն է, որտեղ հազվագյուտ բույսեր կան: Բուսաբանական այգին շատ մեծ նշանակություն ունի Երևանի համար։
